Një shtet që aspiron anëtarësimin e shpejte në BE, duhet të përmbushë ne kohe dhe plotesisht kërkesat e Shteteve Anëtare të BE-së, si dhe të ndërmarrë reforma konkrete për ndërtimin e shtetit ligjor.

Vlerësoj Raportin Vjetor 2023 të Këshillit Kombëtar të Integrimit Evropian, në nivel të takimeve periodike dhe ndërgjegjësuese që ka organizuar gjatë vitit të kaluar, të informacionit që ka dhënë dhe përpjekjeve për të ndihmuar zbatimin e detyrimeve të Shqipërisë në procesin e anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

Ndërkohë, e gjykoj shumë problematik rrugëtimin e Shqipërisë drejt BE-së, edhe përgjatë vitit 2023 dhe në muajt e parë të këtij viti, për një sërë dështimesh serioze dhe të rënda, si më poshtë:

I. Kemi dështuar në ndërtimin e një demokracie funksionale dhe reale për qytetarët

Mungesa e shtetit ligjor përbën burimin që ushqen disa prej plagëve kryesore, prej të cilave tashmë po vuan, për më shumë se një dekadë, demokracia jonë e brishtë dhe shoqëria shqiptare, si (i) emigrimi masiv, që po sjell boshatisjen e vendit; (ii) kapja e shtetit nga grupe të caktuara të biznesit, e denoncuar nga Transparency International, DASH, etj.; (iii) demonizimi dhe konsiderimi i opozitës si armike; (iv) goditja selektive ndaj mediave, (v) indiferenca dhe mungesë e theksuar e mbrojtjes së shtresave të varfëra të popullsisë, etj. Po i shtjelloj më poshtë këto plage dhe arësye themelore, pse integrimi i vendit ka ngelur në cektinë:

(i) Braktisja e frikshme e vendit. Mungesa e një demokracie funksionale dhe reale për qytetarët është arësyeja kryesore e largimit të tyre masiv nga vendi. Në vitet e sektit Rama në pushtet, jo vetëm u larguan të rinjtë, por edhe profesionistët dhe sipërmarrësit. Sipas të dhënave nga EUROSTAT dhe nga Ministria e Emigracionit e Britanisë së Madhe, janë mbi 750 mijë shqiptarë të Shqipërisë, që kanë emigruar në 10 vitet e fundit në vendet e Bashkimit Evropian dhe në Britaninë e Madhe. Sekti Rama dhe vetë i ashtuquajturi Lider Global, shkaktarë themelorë të boshatisjes së vendit, po ushtrojnë një presion politik të paprecedent mbi INSTAT, për të mos deklaruar të vërtetën e hidhur të braktisjes masive të Shqipërisë nga qytetarët e saj. INSTAT ka përfunduar censin e popullsisë në tetor 2023 dhe, me urdhër nga Rama, do të deklarojë të dhënat e popullsisë në qershor 2024, nëntë muaj më vonë, në një vonesë të paprecedent për cilindo cens që organizohet në botë.

(ii) Kapja e shtetit nga grupe të caktuara të biznesit (më saktë, oligarkë pranë Ramës), e denoncuar nga Transparency International, DASH, etj. Sipas Transparency International dhe Departamentit Amerikan të Shtetit, që e ka cituar në raportet e tij, Shqipëria ve­çon në rajon, në ligje të përgatitura mbi bazën eskluzive të interesave të një lobi biznesi, madje edhe të një biznesi apo oligarku të caktuar. Mjafton të përmendim Ligjin për Teatrin Kombëtar, masakrën e tokave sipas Ligjit 2020, abuzimet masive me Ligjin e Investimeve Strategjike, të shtyrë për herë të pestë si afat deri në 31 dhjetor 2024, si dhe ndryshimet e marsit 2024 në Ligjin për Zonat e Mbrojtura, që i hapin rrugë abuzimeve të oligarkëve të Ramës me ndërtime edhe në këto zona.

(iii) Demonizimi dhe konsiderimi i opozitës si armike. Fjalori denigrues, sulmet verbale, izolimi në Kuvend dhe tentativat për blerje të përfaqësuesve të opozitës janë kthyer në dukuri të përhershme e të zakonshme të sektit në qeverisje, të motivuar dhe duke dhënë shembullin personal në këto sulme, nga vetë i ashtuquajturi Lider Global, Rama.

(iv) Goditja selektive ndaj mediave. Për sektin Rama në qeverisje, nuk mjaftojnë vetëm insinuatat dhe sulmet verbale të mediave pranë qeverisë ndaj shtypit dhe portaleve të lira. Sa herë mediat e pavarura të vendit sulmojnë dhe denoncojnë aferat qeveritare, nga organet tatimore dhe doganore nisin kontrollet selektive dhe gjobat ndaj vetë mediave dhe ndaj kompanive që i financojnë këto media.

(v) Indiferenca dhe mungesa e theksuar e mbrojtjes së shtresave të varfëra të popullsise. Megjithë propogandën e shfrenuar për gjoja fytyrën humane dhe sociale të buxhetit të shtetit, të përgatitur nga sekti në qeverisje, megjithë qindra milionë euro të ardhura sufiçit në Buxhetin e Shtetit për vitin 2023, qeveria vetëm i rimbursoi pensionet në vitet shumë të vështira 2022-2023, duke mos kryer asnjë rritje reale të tyre për të 717 mijë pensionistët e vendit.

Në stadin aktual të zhvillimit të demokracisë shqiptare, mungesa e shtetit ligjor është kthyer në pengesen më madhore, me të cilën përballet shoqëria jone, në rrugën që rrezikon të zgjatet pambarimisht, drejt përmbushjes së standardeve për integrimin europian.

II. Kemi dështuar të garantojmë pavarësinë e institucioneve të pavarura

Edhe gjatë vitit 2023, rastet e zhvlerësimit kostant, nëpërkëmbjes dhe keqpërdorimit të institucioneve te pavarura te vendit kane qene te shumta. Rasti ndër më flagrantët ishte ai i shpërdorimit të Institutit Kombëtar të Statistikave, duke e urdhëruar të vonojë me nëntë muaj publikimin e rezultateve të Censit 2023, që do të vërtetonin braktisjen masive të vendit. Shqiptarët kanë votuar “me këmbët!”, duke ikur me dhjetra e qindra mijëra çdo vit nga atdheu i tyre, për shkak të bllokimit të nismës së lirë dhe asfiskimit të mendimit opozitar, të prodhuar nga sekti Rama në pushtet.

III. Kemi dështuar të garantojmë krijimin e një tregu konkurrues dhe realizimin e politikave të duhura fiskale për sipërmarrjen vendase dhe të huaj

Më 14 shkurt 2023, ECOFIN, Këshilli i Çështjeve Ekonomike dhe Financiare, i perbere nga ministrat e Financave dhe Ekonomisë së Vendeve Anëtare të Bashkimit Evropian(strukture pergjegjese për politikën e BE-së në tre fusha : politika ekonomike, politika të taksave dhe rregullimi i shërbimeve financiare), e futi Shqipërinë në listën e vendeve, legjislacionet e të cilave nuk janë bashkëpunuese për politikat fiskale, duke e mbajtur në monitorim të rreptë për çështjet fiskale.

Kjo është shumë keq për imazhin e financave tona publike. Ndryshimet e shpeshta në legjislacionin tatimor, sidomos dy sprovat për amnistinë fiskale, të dyshuara për favorizime grupesh të caktuara biznesi dhe krijim pabarazie të theksuar tatimore, po na vonojnë dukshëm në rrugën e integrimit.

Delegacioni i Bashkimit Evropian në Tiranë, në një material të përgatitur nga eksperte të tij, posaçërisht për projektligjin qeveritar mbi faljen fiskale dhe penale, thekson, ndër të tjera, se (i) objekti i amnistisë shkon përtej asaj të legjislacionit të ngjashëm të zbatuar në vende të tjera; (ii) projektligji rrezikon të sigurojë mosndëshkim të panevojshëm për subjektet që posedojnë pasuri të paligjshme; (iii) ekziston rreziku që projektligji të krijojë një “dritare mundësie” për evazionin fiskal dhe pastrimin e parave të pista dhe se(iv) draftit i mungon një vlerësim i nevojshëm i aseteve të pritshme që do të formalizohen dhe të ardhurat e pritshme që do të gjenerohen.

IV. Kemi dështuar me turp në përthithjen e plotë të fondeve IPARD II, duke shkaktuar pezullimin e tyre dhe duke vënë në pikëpyetje akordimin për Shqipërinë të fondeve të IPARD III!

Në korrik 2023, Komisioni Europian vendosi të pezullojë për një kohë të pacaktuar grantet për bujqësinë shqiptare dhe zhvillimin rural të vendit, të cilat po akordoheshin në zbatim të programit IPARD II.

Kur kanë kaluar nëntë muaj nga ky pezullim dhe nuk ka asgjë konkrete për rifillimin e financimeve, mos-akordimi i fondeve grant të BE-së për bujqësinë dhe zhvillimin tonë rural përbën një lajm të keq kombëtar, sidomos për fermerët dhe përpunuesit që kanë patur plane investimi dhe një pjesë e mire e tyre i kanë filluar investimet, në pritje të akordimit të fondeve, duke rrezikuar tashmë seriozisht realizimin e tyre.

Nga ana tjetër, pezullimi i fondeve të IPARD II ndikon ndjeshëm në imazhin e përpjekjeve tona për integrim. Për fat të keq, për këtë problem të mprehtë nuk gjeta as edhe një frazë të vetme konsiderimi në Raportin Vjetor 2023 të KKIE.

Në rast se autoritetet tona, në rradhë të parë AZHBR, do të gjenden në shkelje, atëhere qeveria shqiptare, bazuar në një nen të veçantë të MSA-së, detyrohet të rikthejë të gjithë fondin e disbursuar deri tani nga IPARD II, që është në nivelin 51 milionë euro, ndërsa subjektet e identifikuara kalojnë në proces hetimor.

Që prej marsit të vitit 2023, Bashkimi Evropian ka miratuar edhe programin IPARD III, me një vlerë prej 146 milionë eurosh. Ende nuk është hedhur asnjë hap i mëtejshëm, për vënien e tij në jetë. Autoriteteve tona nuk iu është dhënë ende riakreditimi dhe, për pasojë, nuk mund të hapet as thirrja e parë e IPARD III në Shqipëri.

Në vend të heshtjes totale fajtore të qeverisë së sektit Rama, kjo gjendje ka nevojë për reflektim dhe për adresim me përparësi kombëtare të kësaj çështjeje, duke përcjellë në Bruksel gadishmërinë e plotë të shtetit shqiptar, për të ndihmuar në zbardhjen e dyshimeve të ngritura nga OLAF, Zyra Antikorrupsion e Bashkimit Europian, në lidhje me praninë e disa projekteve fantazmë, të financuara nga AZHBR, edhe me paratë e taksapaguesve të BE-së.

Ndërkohë, projektet e Instrumentit të Para-Aderimit (IPA) janë konceptuar nga Bashkimi Evropian si një instrument orientues, lehtësues e mbështetës drejt anëtarësimit në BE. Dua të theksoj, në vëmendje të agjencive tona zbatuese të projekteve IPA, disa probleme dhe mangësi të mprehta të vërejtura në zbatimin e programeve IPA, mbi bazën e efektivitetit, efiçiencës dhe ekonomicitetit(3 E-ve), nga ana e palës sonë.

Këto mangësi kanë sjellë situatën, ku renditemi shumë ulët në shkallën e gjenerimit të ideve për projektet IPA nga vendi përfitues(sipas të dhënave të Barometrit të Ballkanit 2023, si dhe në shkallën e përthithjes së projekteve IPA, mes vendeve në Ballkanin Perendimor, sidomos në krahasim me vende si Serbia, Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi.

Ndonëse në Shqipëri projektet IPA po zbatohen prej më shumë se 12 vitesh, në shuma të konsiderueshme financiare, në nivele qindra milionë euro, efektiviteti i shumë prej këtyre projekteve lë për të dëshëruar dhe progresi real i vendit tonë drejt anëtarësimit në BE, përmes realizimit të këtyre projekteve, vijon të jetë i dobët.

Dobësitë dhe mangësitë kryesore konsistojnë në (i) një bashkëpunim institucional i pakët dhe mungesë e theksuar e kapaciteteve të duhura absorbuese, (ii) shtyrje të gjata të afateve të disbursimeve dhe mbikqyrje e dobët e kontratave të punimeve dhe e shërbimeve të konsulencës dhe ne (iii) asnjë nxjerrje përgjegjësie ndaj njësive zbatuese të projekteve, për mungesë penalitetesh ndaj kontraktorëve që nuk kanë plotësuar detyrimet kontraktuale.
xxx
Adresimi i duhur dhe sa më parë i këtyre problematikave, do të sillte një rritje të efektivitetit të procesit te integrimit te plote te vendit ne Bashkimin Evropian.

Botuar në Gazeta Sot më 13.04.2024

Në tetë vitet e fundit 2017-2024, sipas të dhënave të Ministrisë së Financave, sekti Rama në qeverisje u ka dhënë dhe po u jep oligarkëve të vet nga paratë e taksapaguesve shqiptarë rreth 86 miliardë lekë, ose 827 milionë euro, për 12 kontrata koncesionare që janë aktive. Vetëm për këtë vit, pagesat për koncesionet dhe PPP-të aktive do të arrijnë në 14.3 miliardë lekë, ose 138 milionë euro. Këto pagesa përbëjnë nivelin më të lartë të regjistruar ndonjëherë në disbursimet e Buxhetit të Shtetit për koncesionet dhe PPP-të. Ato janë në rritje me 9.3 përqind, në krahasim me vitin 2023. Si rezultat i vëzhgimeve dhe problematikave të grumbulluara nga ndërkombëtarët në periudhën 2017-2022, klasifikimi i PPP-ve me nivelin më të lartë të rrezikut për ndikimin në buxhet u bë në Deklaratën e Bordit të Drejtorëve të FMN-së në 13 dhjetor 2022, pas vizitës së stafit teknik të Fondit në Tiranë dhe raportit që e shoqëroi këtë deklaratë. “Projektet e keq-hartuara të Partneriteteve Publike-Private (PPP) për investime në infrastrukturë mund të pengojnë efikasitetin e investimeve publike dhe të bëhen shkak për të krijuar detyrime të mëdha, të cilat mund të dëmtojnë qëndrueshmërinë e borxhit” paralajmëroi FMN. Sekti Rama në pushtet, i hipnotizuar nga dhjetra e qindra milionë eurot e përfitimeve okulte prej 12 koncesioneve dhe PPP-ve që gjeneroi në tetë vitet e fundit, nuk reagoi, duke injoruar totalisht kundërshtimet e forta nga institucionet financiare ndërkombëtare, dhe konkretisht nga Fondi Monetar Ndërkombëtar, Banka Botërore, BERZH, etj. Të gjitha këto institucione kanë kërkuar që të bëhej një analizë e qartë e kostove dhe përfitimeve te koncesioneve dhe PPP-ve, si dhe të ndalohej praktika abuzive e konsiderimit të ofertave të pakërkuara nga ana e subjekteve private, për koncesionet dhe PPP-të, praktikë të cilën e vijoi me kokëfortesi sekti Rama, deri në janar 2019, pavarësisht se kundër saj dhe kontratave problematike të koncesioneve dhe PPP-ve, institucionet ndërkombëtare kishin rreth tre vjet që shpreheshin. Vitin e kaluar, shefja e Misionit të FMN-së për Shqipërinë, Yan Sun deklaroi me forcë në një intervistë se “Ne mbetemi të shqetësuar për rreziqet e PPP-ve, të vlerësuara në rreth 40% të PBB-së së vitit 2022, bazuar në vlerën e kontratave të projekteve ekzistuese dhe atyre në proces. Kuadri për koordinimin dhe menaxhimin e PPP-ve vazhdon të vuajë nga dobësi të mëdha dhe mbetet e paqartë se sa të zgjeruara janë rreziqet fiskale. Prioritet urgjent për Shqipërinë është përafrimi i kornizave të menaxhimit të PPP-ve dhe investimeve publike, si dhe integrimi i tyre i plotë në ciklin normal të buxhetit”. Edhe sot mungon një analizë e qartë e kostove dhe përfitimeve të projekteve koncesionare dhe PPP-ve të sektit në qeverisje, ndërkohë që Rama nuk ka ndërmend as sot as kurrë, që t’i integrojë koncesionet dhe PPP-të e tij në ciklin normal të Buxhetit të Shtetit dhe detyrimeve që rrjedhin prej tij. Të ndara sipas sektorëve, në koncesionet dhe PPP-të e tetë viteve të fundit të sektit Rama, pjesën e luanit me rreth 31 miliardë lekë, ose 298 milionë euro, ose 36 përqind të totalit, e kanë marrë dhe po e marrin katër koncesionet e shëndetësisë , sterilizimi, “check up”, laboratorët dhe dializa. Sekti Rama ka dhënë dhe vijon të japë rreth 14 miliardë lekë, ose 135 milionë euro, ose 17 përqind të totalit të fondeve, për inceneratorët e Fierit, Elbasanit dhe Tiranës, edhe pse këta inceneratorë janë nën hetim, madje ai i Tiranës ndodhet edhe nën sekuestro! Nga 12 koncesionet dhe PPP-të ende aktive, për pesë prej tyre, tre inceneratorët, checkup dhe sterilizimi, është hapur hetim zyrtar, me akuza që variojnë nga korrupsion, shpërdorim detyre e deri të pastrim parash. Ndërkohë ka nisur hetimi dhe për koncesionin e laboratorëve. Shuma totale e dhënë dhe që pritet të jepet nga buxheti edhe gjatë këtij viti, për këto gjashtë koncesione për periudhën 2017-2024, është rreth 40 miliardë lekë, ose mbi 384 milionë euro, që përbën afër gjysmën(47 përqind) e pagesave totale që janë bërë nga buxheti për të gjitha koncesionet dhe PPP-të aktive! Kjo përbën “kryeveprën” e zezë korruptive të sektit Rama, diçka të pahasur më parë në komunitetin e shteteve që qeverisen nga ligji kudo në botë. Një qeveri e korruptuar si kjo e Ramës, ka dhënë 12 koncesione dhe PPP në tetë vitet e fundit, ku gjysma prej të cilave me gati gjysmën e vlerës së parasë publike të angazhuar dhe shpenzuar, ka përfunduar nën hetim dhe sekuestro! Vetëm opozita e bashkuar dhe qytetarët mund t’i thonë “Ndal!” kësaj vale të jashtëzakonshme korrupsioni dhe abuzimi me paranë publike, me protestat e tyre të fuqishme përpara Bashkisë së Tiranës, emblema e metastazave të inceneratorëve të sektit Rama.

Botuar në Gazeta Sot më 10.04.2024

Raporti i OSBE\ODHIR-it për zgjedhjet vendore të 14 majit 2023 ofroi 27 rekomandime për përafrimin e zgjedhjeve tek ne, në përputhje me standardet e OSBE-së dhe standardet e tjera ndërkombëtare për zgjedhje demokratike. OSBE\ODHIR denoncoi rastet e keqpërdorimit të burimeve shtetërore në nivel qendror dhe vendor gjate zgjedhjeve të majit 2023, si dhe dyshimet për presion nga partia në pushtet mbi punonjës të sektorit publik. Të dyja strukturat ndërkombëtare monitoruese të zgjedhjeve tona, pohuan se rastet për blerje votash vazhdonin të ishin shqetësuese, duke kërkuar një hetim të pavarur për të gjitha pretendimet e opozitës për shkelje zgjedhore, përfshirë blerjen e votës, presionin ndaj votuesve nga strukturat e pushtetit në qendër dhe në bazë, si dhe keqpërdorimin e burimeve shtetërore (Raporti OSBE, viti 2023). Kryefjala e zhvillimeve të sotme politike në vend duhet të jetë reforma zgjedhore. Kjo reformë është detyra kryesore dhe njëkohësisht përgjegjësia kryesore e historike e opozitës së bashkuar. Opozita e bashkuar ka detyrim sot ndaj të gjithë qytetarëve shqiptarë të kërkojë me forc1. Lejimin e koalicioneve parazgjedhore, si një mundësi që votat e qytetarëve dhe votat që jepen për partitë e vogla të mos shkojnë dëm, si dhe si kusht “sine qua non” për zgjedhjet e përgjithshme të pranverës 2025;

2. Listat e hapura, të cilat PD duhet t’i kërkojë po ashtu me forcë;

3. Votimin e emigrantëve, i cili po rrezikon si proces të varroset edhe njëherë, nga hipokrizia, indiferenca dhe mosveprimi i sektit Rama në pushtet;

4. PD të mos lejojë në asnjë mënyrë depolitizimin e komisioneve zgjedhore.

Opozita duhet të këmbëngulë fort në çdo lloj komisioni apo nënkomision parlamentar për realizimin e katër kërkesave të mësipërme, duke qenë konsistente në kërkesat e saj dhe duke ia djegur Ramës çdo tentativë për të bërë sërish lojën e prishjes së marrëveshjeve, sikurse ndodhi me atë të 17 majit 2020, me deputetët e korporatave. Në lidhje me kërkesën e katërt, të gjithë qytetarët po e shohin se sa thellë në këta 11 vjet janë futur në kapilarët e pushtetit dhe të makinës administrative qendrore dhe vendore patronazhistët e Ramës. Depolitizimi i komisioneve zgjedhore tani do të thotë kapitullim përballë armatës së trajnuar mirë dhe të gjithëndodhur të patronazhistëve. Fatet e zgjedhjeve të vitit 2025 nuk mund të lihen kurrsesi në duart e tyre. Po mbushet një vit nga raporti i OSBE/ODHIR dhe nuk ka lëvizur asgjë! Jo vetëm të 27 rekomandimet nuk janë shqyrtuar nga Komisioni Bipartizan, por as adresimi i Gjykatës Kushtetuese për votën e emigrantëve dhe herësin nuk ka njohur trajtim politik. Tani, në mesin e marsit 2024, kur na ndan vetëm një vit e pak nga zgjedhjet e përgjithshme të pranverës 2025, jemi kthyer shumë pas. Kjo është e papranueshme, skandaloze dhe përgjegjësinë e vetme dhe të plotë e ka sekti Rama në pushtet, me indiferencën dhe sabotimin e tij ndaj propozimeve dhe rrugëdaljeve që jep opozita. Ishte Rama ai që prishi marrëveshjen zgjedhore të 17 majit 2020, e cila konfirmonte koalicionet parazgjedhore dhe garantonte një garë të drejtë. Ishte Rama që deformoi plotësisht garën zgjedhore. Reforma Zgjedhore vazhdon të mbetet peng e marrëveshjes së vitit 2008 dhe opozita e bashkuar, me të gjithë peshën dhe kurajon e saj, duhet ta hedhë poshtë këtë marrëveshje, e cila deformoi sistemin demokratik të votës, vulosi kryetarokracinë dhe e bëri kryeministrin mbret! Ajo solli pasoja shumë të rënda dhe të hidhura për demokracinë dhe themelet e shtetit shqiptar. Është koha për veprim nga ana e opozitës së bashkuar, sot më shumë së kurrë!

Botuar në Gazeta Sot më 18.03.2024

Projekti i ujësjellësit të ri për Bashkinë Himarës, duke devijuar ujin e lumit të Shushicës (lumit të Vlorës), konsiderohet nga të gjithë ekspertët e mjedisit dhe nga banorët e luginës së lumit të Vlorës, si kërcënim për ekosistemin dhe shkatërrim të mundësive për zhvillim ekonomik të zonës. Projekti i ujësjellësit të ri parashikon devijimin e ujit nga Lëpusha, burimi kryesor i Shushicës, drejt resorteve turistike të oligarkëve të Ramës në Himarë dhe Dhërmi, që, përmes ligjit famëkeq të Investimeve Strategjike, kanë përfituar tokë në bregdet me VKM-të e Ramës, duke shpronësuar banorët e Jugut të Shqipërisë. Uji është pasuria më e madhe që dhjetra fshatrat e luginës së lumit të Vlorës kanë. Deri tani, uji i Shushicës ose ndryshe i lumit të Vlorës, me vështirësi ka plotësuar kërkesat e komunitetit të kësaj lugine. Ai nuk mund kurrsesi të devijohet! Për të dërguar ujë tek oligarkët e vet në Himarë dhe Dhërmi, Rama është gati të shkatërrojë mundësitë ekonomike dhe ekosistemin e një zone tejet të populluar, sikurse janë dhjetra 30 fshatrat e bashkisë Himarë dhe të bashkisë Selenicë në luginën e lumit të Vlorës! Për këtë akt të pashembullt, kam bërë denoncim pranë Kuvendit. Më datën 21 shtator 2023, përcolla kërkesën e drejtë te banorëve të fshatrave Kuç, Kallarat, Vranisht, Tërbaç, Brataj, Lepenicë, Gjorm, Mesaplik, Gumenicë, Kotë, Drashovicë, Mavrovë, Lapardha, Vodicë, Peshkëpi, Xhuherinë, Armen, Llakatund e Lubonjë, për anullimin e punimeve për marrjen e ujit në buronjat e Kuçit, për qëllime komunale në Bashkinë Himarë. Kjo kërkesë iu drejtua Kryetarit të Bashkisë Vlorë, Kryetarit të Bashkisë Himarë, Prefektit të Qarkut Vlorë, Komisionit të Veprimtarisë Prodhuese dhe Mjedisit të Kuvendit, Ministrit të Energjisë dhe Infrastrukturës, Ministrit të Mjedisit, Kryeminstrit të Shqipërisë dhe Presidentit të Republikës. Ujësjellësi i ri i Himarës po ndërtohet nga Fondi Shqiptar i Zhvillimit, si pjesë e Programit të Rehabilitimit të Ujësjellësavë Ruralë IV. Projektet e devijimit të lumit të Vlorës, nuk janë histori e re. Ato janë diskutuar disa herë gjatë 5 dekadave të fundit, por një ndërhyrje e tillë nuk është guxuar kurrë të realizohej deri tani, për shkak të katastrofës sociale dhe mjedisore që ajo shkakton. Ekspertët dhe shkencëtarët që merren prej vitesh me studimin e ekosistemit dhe specieve që jetojnë në ujërat e Vjosës dhe në degët e saj, kanë deklaruar se raporti i Vlerësimit të Ndikimit në Mjedis të projektit të ndërtimit të Ujësjellësit të ri të Himarës është i gabuar dhe i pabazuar në prova shkencore. Profesor Friedrich Schiemer, një kërkues shkencor i njohur nga Universiteti i Vjenës në Austri, e cilësoi raportin e Vlerësimit të Ndikimit në Mjedis si “të gabuar dhe çorientues”. Ky raport, i realizuar në vitin 2020, ka shërbyer për lëshimin e lejes mjedisore për projektin, nga Agjencia Kombëtare e Mjedisit. Raporti citon se në ujërat e Lumit të Vlorës nuk ka specie të rralla të rrezikuara që janë regjistruar, ndërkohë kur shkencëtarët dhe studjuesit vendas dhe të huaj, që merren prej vitesh me studimin e ujërave të Shushicës, raportojnë se, në fakt, ka qindra specie të rrezikuara në burim dhe në lumin e poshtëm të Vlorës. Raporti gabon, kur cilëson se projekti nuk ka ndërhyrje me ndonjë zonë të mbrojtur kombëtare. Ekspertët vendas dhe të huaj konfirmojnë të kundërtën. Zona e luginës së lumit të Vlorë, duke qenë Shushica një nga dy degët e lumit të Vjosës, është pjesë integrale e Parkut Kombëtar të Vjosës. Devijimi i ujit do të sillte katastrofë për komunitetin e 30 fshatrave. Banorët e këtij komuniteti nuk janë ftuar dhe nuk janë pyetur në asnjë prej takimeve konsultative, për zbatimin e projektit të Ujësjëllesit të ri të Himarës. Rama nuk pyet per konsultime me banorët e zonave që do të thajë për ujë, kur vjen puna t’u shërbejë oligarkëve të vet. Banorët e fshatrave të lumit të Vlorës, së bashku organizatat mjedisore, kanë organizuar deri tani gjashtë protesta në mbrojtje të kauzës së tyre. Protestat kundër kësaj katastrofe sociale dhe ekologjike, duhet të vazhdojnë dhe të jenë akoma dhe më të fuqishme, pasi bëhet fjalë për të ardhmen e rrezikuar ekonomike dhe të ekosistemit të 30 fshatrave të luginës së lumit të Vlorës dhe mijëra banorëve të zonës.

Botuar në Gazeta Sot më 12.03.2024

Të enjten më 22 shkurt, shumica qeverisëse në Kuvend, në rolin e saj të rëndomtë të noteres për kapriçot dhe dëshirat-ligje të Sektit Rama, miratoi në seancë plenare ligjin e ri për Zonat e Mbrojtura, megjithë kundërshtimet e forta të organizatave mjedisore dhe të gjithë shoqërisë civile të përgjegjshme të vendit, si dhe rezervat e shprehura nga Bashkimi Evropian. Delegacioni i Bashkimit Evropian në Tiranë kërkoi me forcë për këtë ligj transparencë, parashikueshmëri dhe konsultim me palët e interesuara, duke deklaruar se “Në kuadrin e negociatave të anëtarësimit, miratimi i ligjeve mbi çështje që mbulohen nga legjislacioni i BE-së, presupozon konsultim publik të mirëfilltë dhe gjithëpërfshirës, si dhe një proces të parashikueshëm dhe transparent”. Në të kundërt, brenda javës së kaluar, sekti Rama, urdhëroi noterin e vet të rëndomtë, Kuvendin, të miratojë me shpejtësi në komisionet e veta dhe pastaj, në seancë plenare projektligjin më 22 shkurt. Në fillim, për të fshehur kokën dhe dorën e vet, sekti e paraqiti si projektligj, gjoja të propozuar nga dymbëdhjetë deputetë të shumicës, por, kur erdhën reagimet dhe sugjerimet e para bllokuese të nismës ligjore nga shoqatat mjedisore, e flaku tej maskën si nismë deputetësh, dhe me një ndryshim në projektligj, në formë “dhënie mendimi” nga Ministria e Mjedisit, i shkeli dhunshëm në Kuvend të treja këto kërkesa themelore të Bashkimit Evropian, për proceset ligjore që kanë të bëjnë me çështje që mbulohen nga legjislacioni i BE-së. Rama dhe deputetët e tij në Komisionin për Veprimtarinë Prodhuese dhe Mjedisin, praktikisht u tallën me Kryetarin e Delegacionit të Bashkimit Evropian në Tiranë, Silvio Gonzato, i cili, me synimin që interesat e Shqipërisë dhe të BE-së për mjedisin në Shqipëri të mbroheshin, zhvilloi më 2 shkurt 2024 një vizitë në Komisionin për Veprimtarinë Prodhuese dhe Mjedisin, ku pas takimit me kryetarin dhe nënkryetarin e Komisionit, u shpreh se “U kërkova atyre të garantojnë që çdo ndryshim në kuadrin ligjor ekzistues për zonat e mbrojtura t’i nënshtrohet një konsultimi të plotë, të bazuar në fakte dhe gjithëpërfshirëse me të gjithë aktorët”. Në fakt, ndryshimet përfundimtare në ligjin e mëparshëm të vitit 2017 u bënë në një mbledhje online të Komisionit për Veprimtarinë Prodhuese dhe Mjedisin, me votat vetëm të shumicës, pa debat dhe dëgjesa të organizatave mjedisore. Këto organizata nuk u lejuan të ishin të pranishme, edhe kur projektligji u miratua në Komisionin për Çështjet e Integrimit, në një kohë kur organizatat mjedisore kishin treguar në detaje shkeljet dhe kundërshtitë që kishin ndryshimet e propozuara në ligj, me direktivat e Komisionit Evropian në fushën e mjedisit! Ndryshimet në ligjin e 2017-ës përfshijnë dhënien nën administrim të bashkive të 20 përqind të territorit të zonave të mbrojtura, si dhe lejimin e investimeve dhe aktivitetit industrial në këto zona, duke ulur ndjeshëm dhe praktikisht zeruar, nivelin e mbrojtjes së tyre. Projektligji gjoja u erdhi ndër mend të dymbëdhjetë deputetëve të Partisë Socialiste, nga një letër e disa kryebashkiakëve të Partisë Socialiste, që i paskan kërkuar Kuvendit që ligji t’u jepte atyre mundësi të merrnin pjesë në administrimin e zonave të mbrojtura në territoret e bashkive të tyre. Në të vërtetë, sektit Rama në qeverisje dhe vetë Ramës ia kërkuan me ngulm oligarkët e vet, që të kishin duart e lira në ndërhyrjen dhe investimet në zonat e mbrojtura. Dhe Rama, duke nuhatur fitim të majmë, vuri në lëvizje në kohë rekord noterin e vet të rëndomtë, shumicën në Kuvend. Oligarkët e Ramës nuk janë nginjur akoma me të gjitha tokat e grabitura në jug dhe në bregdet, por tani i kërkuan dhe ia arritën të grabisin edhe zonat e mbrojtura me ligj. Madje, edhe pa miratuar këtë ligj, janë me dhjetra vilat e ngritura në mënyrë të paligjshme nga këta oligarkë, në zonën e mbrojtur arkeologjike të Butrintit, duke dëmtuar një mur të vjetër 1,700 vjeçar! Tani, deputetet e Ramës po i quajnë këto grabitje “vila dhe ndërtime ekologjike”. Në të vërtetë, sekti Rama, me këtë ligj të miratuar më 23 shkurt, po ligjëron krimin ekologjik mbi zonat e mbrojtura natyrore dhe arkeologjike të Shqipërisë.

Botuar në Gazeta Sot më 26.02.2024

Sot më 20 shkurt, në 33 vjetorin e rrëzimit të shtatores së diktatorit Hoxha në qendër të Tiranës, qytetarët erdhën masivisht të gjitha anët e Shqipërisë, për të protestuar kundër abuzimeve dhe ligësive të panumurta të sektit Rama në pushtet. Në qendër të zhgënjimit total të tyre, ndaj premtimeve të këtij pushteti mashtrues, qëndrojnë dhjetra të këqija të mëdha që kanë shkretuar vendin dhe vrarë shpresën e shqiptarëve, si më poshtë:

1. Braktisja e frikshme e vendit. Sipas të dhënave nga EUROSTAT dhe nga Ministria e Emigracionit e Britanisë së Madhe, janë mbi 750 mijë shqiptarë të Shqipërisë që kanë emigruar në 10 vitet e fundit në vendet e Bashkimit Evropian dhe në Britaninë e Madhe. Sekti Rama dhe i ashtuquajturi Lider Global, shkaktar themelor i boshatisjes së vendit, po ushtrojnë një presion politik të paprecedent mbi INSTAT, për të mos deklaruar të vërtetën e hidhur të braktisje masive të Shqipërisë nga qytetarët e saj. INSTAT ka përfunduar censin e popullsisë në tetor 2023 dhe, me urdhër nga Rama, do të deklarojë të dhënat e popullsisë në qershor 2024, nëntë muaj më vonë, në një vonesë të paprecedent për asnjë cens që organizohet në botë.

2. Shbërja e plotë e portit 2,700 vjeçar të Durrësit. Zerimi dhe zhvendosja e portit kryesor tregtar të vendit në Porto Romano, përmes një manovre shumë të vështirë teknike, pasi në Porto Romano ka cektësirë, për të pastruar paratë e korrupsionit dhe të oligarkëve të sektit Rama, përmes gjoja një investimi të një porti jahtesh dhe vilash, të një miliarderi arab.

3. Aventura me ndërtimin e portit tregtar në Porto Romano. Braktisja e gjetjes së një investuesi të huaj strategjik për portin, gjoja se kreditë e buta të Planit të Rritjes së Bashkimit Evropian dhe të donatorëve ndërkombëtarë kërkojnë kohë të livrohen dhe zgjedhja krejt e papërgjegjshme, për të përballuar koston mbi 2 miliardë euro të ndërtimit të portit të ri nga paratë e takspaguesve shqiptarë.

4. Rikthimi i lojrave të fatit, kësaj plage sociale dhe ekonomike, në formatin online. Pa pyetur fare për rrezikun e përhapjes masive të vesit të lojrave të fatit online në gjirin e të rinjve dhe madje edhe adoleshentëve, sekti Rama në pushtet miratoi ditët e fundit Ligjin për Lojrat e Fatit Online. Ky sekt qëndron tërësisht i verbuar nga makutëria për të bërë para, duke pastruar paratë e korrupsionit dhe të krimit të organizuar, përmes një veprimtarie që pjell orë e çast varësi, varfërim dhe drama familjare.

5. Kanabizimi masiv i vendit. Sipas Raportit për tregun e drogës në vendet e BE-së, të Qendrës Europiane për Monitorimin e Drogave dhe Varësisë nga Droga, ” Shqipëria për disa vite ka qenë një prodhues kryesor i kanabisit bimor të destinuar për tregun europian”.

6. PPP-të. Sipas Fondit Monetar Ndërkombëtar dhe Bankës Botërore, në Shqipëri, kontratat koncesionare të tipit partneritet publik-privat(PPP), jo vetëm kapin mbi 16.5 përqind të prodhimit kombëtar, shifra më e lartë në krahasim me GDP-në në të gjithë Evropën, por janë të përgatitura pa konsideruar raportin kosto-përfitime dhe në shumicën e tyre, përmbajnë risqe, të cilat i përballon ose të gjitha, ose pjesën më të madhe Buxheti i Shtetit.

7. Ligjet e qepura me dorë. Sipas Transparency International dhe Departamentit Amerikan të Shtetit që e ka cituar në raportet e tij, Shqipëria dallon në ligje të përgatitura mbi bazën eskluzive të interesave të një lobi biznesi, madje edhe të një biznesi apo oligarku të caktuar. Mjafton të përmendim Ligjin për Teatrin Kombëtar, masakrën e tokave sipas Ligjit 2020, si dhe abuzimet masive me Ligjin e Investitorit Strategjik .

8. Dorëzimi i interesave kombëtare, duke rrënuar perspektivën e konkurrueshmërisë së ekonomisë kombëtare, me pjesëmarrjen në nismën “Ballkani i Hapur” të Presidentit serb Aleksandër Vuçiç.

9. Dorëzimi i detit tek grekët, me një rënie dakord me qeverinë e vendit fqinj, për ta adresuar çështjen në një gjykatë ndërkombëtare, duke dobësuar dukshëm pozitën kombëtare në përcaktimin e ujrave të Shqipërisë, sipas rregullave të mirëpërcaktuara të vijës bregdetare.

10. Dyfishimi i borxhit publik. Në dhjetë vjet 2013-2023, borxhi publik i Shqipërisë(ai zyrtari dhe borxhi i fshehur i detyrimeve PPP dhe detyrimeve të TVSH, etj.) ka kërcyer nga 7 miliardë euro në mbi 14 miliardë euro!

11. Shpërdorimet galopante në investimet publike. Të gjitha të dhënat zyrtare nga Ministria e Financave dhe nga ajo e Infrastrukturës dhe Energjisë, flasin për kosto të rritura me herë për ndërtimin e një km rrugë. Ato kanë një diferencë të lartë në rrugët e ndërtuara me para nga Buxheti i Shtetit, në krahasim me financimet dhe hua të buta nga donatorët. Kosto mesatare e 1 km rrugë është trefishuar në dhjetë vitet e fundit!

12. Politika e fasadave. Shpenzime në nivele mbi 650 milionë euro në vit, jo sipas 3 E-ve(Efektivitet, Efiçiencë dhe Ekonomicitet) dhe parimeve të OECD/SIGMA të administrimit të përgjegjshëm të financave publike, si dhe dëm ekonomik me qindra miliona euro në vit.

13. Gropat e zeza financiare në naftë dhe në energjitikë. Politikë qeveritare që lejoi dhe nxiti abuzimet masive me koncesionet në naftën shqiptare dhe me blerjet dhe shitjet skandaloze të energjisë elektrike nga KESH.

14. Instalimi i antikulturës së papërgjegjshmërisë. Asnje nga zyrtarët e lartë të sektit Rama, të akuzuar për shpërdorim detyre dhe korrupsion nga institucionet e pavarura të vendit, nuk është larguar nga detyra. Në të kundërt, disa janë promovuar.

15. Konsiderimi i opozitës si armike. Fjalori denigrues, sulmet verbale dhe tentativat për blerje të përfaqësuesve të opozitës janë kthyer në dukuri të përhershme e të zakonshme të sektit në qeverisje, të motivuar dhe duke dhënë shembullin personal

në këto sulme vetë i ashtuquajturi Lideri Global.

16. Goditja ndaj mediave. Nuk mjaftojnë vetëm insinuatat dhe sulmet verbale të mediave pranë qeverisë. Sa herë mediat e pavarura të vendit sulmojnë dhe denoncojnë aferat qeveritare, nga organet tatimore d he doganore nisin kontrollet selektive dhe gjobat ndaj kompanive që i financojn këto media.

17. Inkurajimi i grupeve kriminale dhe pastaj “të hanë kokat”. Përdorimi i elementëve me të kaluar kriminale dhe i grupeve kriminale gjatë fushatave zgjedhore është tashmë një dukuri e zakonshme gjatë dhjetë viteve të fundit, e denoncuar dhe nga raportet e OSBE/ODHIR dhe e dëshmuar edhe në zgjedhjet vendore të 14 majit 2023.18.

18. Uzurpimi i të gjitha institucioneve të pavarura dhe (keq)përdorimi i tyre. Rasti i fundit flagrant ishte ai i (sh)përdorimit të Institutit Kombëtar të Statistikave, duke e urdhëruar të vonojë me nëntë muaj publikimin e rezultateve të Censit 2023, që do të vërtetonin braktisjen masive të vendit. Shqiptarët kanë votuar “me këmbët”!, duke ikur me qindra mijëra çdo vit nga atdheu i tyre, për shkak të bllokimit të nismës së lirë dhe asfiskimit të mendimit opozitar, të prodhuar nga sekti në pushtet

19. Shkatërrimi i bujqësisë. Realizimi i politikave fiskale inkoherente dhe bllokuese të prodhimit të brendshëm. U zerua rimbursimi i TVSH 6 përqind në blerje për fermerët dhe u vu një taksë e re 10 përqind TVSH për lëndët e para. Pragu i rimbursimit të TVSH për investimet kapitale në bujqësi (blerje makinerish, linjash prodhimi, etj.) u dhjetëfishua! Buxheti i Ministrisë së Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural për vitin 2024 ishte më i ulët se ai i vitit 2023, në një kohë kur shpërdorimi i fondeve të IPARD II ka shtyrë Zyrën e Hetimit OLAF të Komisionit Evropian të bllokojë fondet e Programeve IPARD II dhe IPARD III të Bashkimit Evropian për Shqipërinë.

20. Mungesë e thekshme e mbrojtjes së shtresave të varfëra. Megjithë 900 milionë euro të ardhura sufiçit në Buxhetin e Shtetit për vitet 2022-2023, qeveria e sektit Rama vetëm rimbursoi pensionet në këto dy vite, duke mos kryer asnjë rritje reale të tyre për 790 mijë pensionistë!

21. Mungese e mbrojtjes së biznesit dhe gjoba selektive ndaj tij. Në dy vitet e fundit eksportuesit shqiptarë po shkatërrohen dhe janë në prag falimentimi, për shkak të humbjeve nga shvlerësimi i euros me 17 përqind, në krahasim me lekun në tregun vendas. Qeveria e sektit Rama vetëm u premton paketa ndihme e mbështetje eksportuesve, sidomos fasonistëve, duke u tallur me ta dhe duke i lënë në mëshirë të fatit. Fabrikat e fasonit kanë hedhur në mes të katër rrugëve me mijëra punonjës në muajt e fundit, të çuar në prag falimentimi nga indiferenca vrastare e sektit Rama. Ndërkohë, janë me dhjetëra e qindra biznese të rrënuara nga kontrollet selektive dhe gjobat ndaj aktivitetit të tyre, ndërkohë që bizneset “mavi”, favorite të Ramës dhe sektit të tij, nuk kontrollohen asnjëherë dhe fitojnë tendera pafund nga buxheti i Shtetit.

22. Propogandë arrogande dhe manipuluese gebelsiane. Çdo ditë, që nga orët e para të mëngjezit, mendja e qytetarit të thjeshtë bombardohet nga mijëra mesazhe dhe statuse, si dhe qindra emisione, shkrime, intervista dhe video në faqet në internet të institucioneve qeveritare, në mediat sociale dhe në mediat tradicionale. Çdo ditë deformohet realiteti, për të sprucuar vetëm bojën rozë të pseduo-“arritjeve” të sektit Rama.

23. Grabitja e Butrintit përmes dhënies me koncesion. Kjo formë krejtësisht e pazakontë dhe e paprecedent në Evropë, e dhënies me koncesion privatit të thesareve arkeologjike të vendit, si Parku Kombëtar i Butrintit, përbën një goditje mizore dhe shkatërruese ndaj trashëgimisë sonë kulturore, ruajtjes dhe zhvillimit të saj.

24. Gllabërimi i Sheshit të Flamurit në Vlorë dhe përgjysmimi i sipërfaqes së tij, gjoja duke e “rikualifikuar”. Ndërhyrjet në Shesh përbëjnë një goditje të rëndë të simbolit dhe vetëdijes kombëtare për vlerat tona historike.

25. Tentativa për të grabitur Shkollën Tregtare të Vlorës – shkolla simbol e Vlorës, që këtë vit feston 100 vjetorin e krijmit të saj ashtu siç vepruan edhe me dhënien e Portit të Vlorës për të ndërtuar pallate. Procedurat koncesionare po realizohen përmes kontratave dhe marrëveshjeve okulte, duke dëmtuar rëndë interesat e ekonomisë kombëtare dhe mundësitë e zhvillimit në të ardhmen të kësaj porte kryesore ujore të vendit.

Me dhjetëra mijëra qytetarë mbushën sot Bulevardin “Dëshmorët e Kombit” dhe përpara Kryeministrisë, për të protestuar kundër të këqijave të mësipërme dhe kundër dhjetra e qindra ligësive të tjera, që Rama, sekti dhe oligarkët e tij kanë mbi dhjetë vjet që ua imponojnë qytetarëve dhe taksapaguesve shqiptarë.

Botuar në Gazeta Sot më 20.02.2024

Aktet normative shmangin kontrollin e Kuvendit mbi Financat Publike
Projektligji i Partisë Demokratike ‘Për disa shtesa dhe ndryshime në Ligjin nr. 10 019, datë 29.12.2008, “Kodi Zgjedhor i Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar, për mundësimin e votimit të emigrantëve me karta identiteti shqiptare të skaduara, si dhe me pasaportë ose letërnjoftim apo kartë identiteti biometrik, brenda afatit të vlefshmërisë, të lëshuar nga vendet e Bashkimit Europian, Shtetet e Bashkuara të Amerikës si dhe çdo vend tjetër, si dispozitë kalimtare, është ligjor dhe efektiv.

Ai synon të ofrojë lehtësitë maksimale ndaj të gjithë shtetasve shqiptarë, kudo që ata ndodhen brenda dhe jashtë vendit, për të ushtruar të drejtën e tyre kushtetuese dhe legjitime për të votuar në zgjedhjet e përgjithshme të 11 Majit 2025.

I. Karta e skaduar e identitetit nuk duhet të shbëjë të drejtën për votim!

Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë parashikon rregullin, sipas të cilit, e drejta e votës i njihet çdo shtetasi shqiptar që ka mbushur moshën 18 vjeç. Neni 19 i Kushtetutës përcakton se “Kushdo që lind duke pasur qoftë edhe njerin prej prindërve me shtetësi shqiptare, e fiton vetiu shtetësinë shqiptare. Shtetësia shqiptare fitohet edhe për shkaqe të tjera të parashikuara me ligj.” dhe se “Shtetasi shqiptar nuk mund ta humbasë shtetësinë, veçse kur ai heq dorë prej saj.”.

Neni 18 i Kushtetutës parashikon barazinë para ligjit për shtetasit dhe ndalon diskriminimin. Kushtetuta nuk parashikon si kusht pasjen e një dokumenti identifikimi të vlefshëm, mungesa e të cilit të bëjë nul të drejtën universale të votës.

Për sa kohë një shtetas shqiptar provon identitetin e tij në një formë të besueshme, ai/ajo ka të drejtë të ushtrojë të drejtën e votës. Kodi Zgjedhor madje lejon një zgjedhës të votojë edhe pa qenë në listën e zgjedhësve, sa kohë që një gjykatë vendos ta lejojë të votojë. Pra, lista e zgjedhësve apo dokumenti i identifikimit janë instrumenta që shërbejnë për të siguruar të drejtën e votës, dhe jo për ta zhbërë atë!

Nga ana tjetër, nëse analizojmë me kujdes Raportin Përfundimtar të OSBE-ODIHR për monitorimin e zgjedhjeve të fundit vendore të 14 Majit 2023, nga ky raport i OSBE konstatohet se në 2023 ishin të paktën 271,000 zgjedhës me karta identiteti të skaduara.

Por nga viti 2023 e deri tani, situata është përkeqësuar ndjeshëm. Raporti paraprak i NAM (Needs Assessment Mission) i OSBE-ODIHR, për zgjedhjet e përgjithshme të 11 Majit 2025, raport i cili mban datat 3 dhe 6 dhjetor 2024, evidenton rreth 600.000 mijë zgjedhës me karta identiteti të skaduara, e dhënë kjo e konfirmar publikisht edhe nga Komisioneri Shtetëror i Zgjedhjeve.

Ky shqetësim përfshin shtetasit shqiptarë me banim brenda dhe jashtë vendit, por sidomos ata jashtë vendit, të cilët mund ta kenë më të vështirë sesa shtetasit brenda vendit, për të rinovuar dokumentat e identifikimit. Rrjedhimisht, e gjithë kjo kategori zgjedhësish rrezikon seriozisht të mos jetë në gjendje të votojë në 11 maj 2025, nëse nuk amendohet Kodi Zgjedhor.

II. Dokumenti biometrik i vendit ku votojnë duhet të mundësojë votimin e emigrantëve!

Gjithashtu, numri i zgjedhësve që nuk kanë asnjë dokument biometrik/elektronik (pasaportë apo kartë identiteti/letërnjoftim), sepse janë larguar nga Shqipëria para fillimit të pajisjes me to, duke nisur nga janari i vitit 2009, apo që kanë lindur jashtë territorit të Republikës, por që kanë fituar të drejtën e votës, është i lartë.

Që nga fillimi i regjistrimeve më 11 janar 2025 në platformën e KQZ-së për shtetasit që votojnë nga jashtë, numri i këtyre shtetasve që ankohen për pamundësi regjistrimi është shumë i lartë.

Këta shtetas kanë një dokument biometrik të vendit ku jetojnë, me të cilin mund të kalojnë kufirin shtetëror, duke u identifikuar nëpërmjet pajisjesh elektronike biometrike.

Dispozita aktuale e Kodit Zgjedhor që amendamenti i partisë Demokratike ndryshon, është miratuar në vitin 2008. Si e tillë, ajo nuk reflekton reformën e madhe të nisur në vitin 2020 dhe të përfunduar në vitin 2024 që lejoi që të votojë nga jashtë Republikës së Shqipërisë çdo shtetas që në ditën e votimit gjendet jashtë vendit dhe që regjistrohet rregullisht (pozicion ligjor i njohur botërisht me termin “Out of country voting-në shqip, votimi jashtë vendit”).

Si e tillë, kjo dispozitë nuk reflekton realitetin demografik të përshkruar më sipër, atë zgjedhor dhe ligjor në fuqi. Ajo përbën një pengesë diskriminuese që bën efektivisht nul të drejtën e fituar me ligj.

Në këtë kuptim, nëse nuk merren masat e duhura në kohë, për të lehtësuar regjistrimin dhe votimin e të gjithë shqiptarëve me banim jashtë vendit, sikurse mundëson amendamenti i propozuar nga PD, rrezikojmë të kemi një pjesëmarrje të ulët në votime, çka do të cënonte ndjeshëm jo vetëm besueshmërinë, por edhe legjitimitetin dhe kushtetutshmërinë e procesit të ardhshëm zgjedhor.

Ndaj, ky qëllim mund të arrihet vetëm duke hequr çdo pengesë ligjore për ushtrimin e të drejtës së votës edhe të atyre kategorive të zgjedhësve, të cilëve, (i) u ka skaduar leternjoftimi elektronik dhe pasaporta shqiptare, apo (ii) asaj kategorie të shqiptarëve në emigracion, që kanë shtetësinë dhe/ose rezidencën e përhershme në një vend të huaj, po që aktualisht rezultojnë se nuk disponojnë asnjë pasaportë apo letënjoftim elektronik të lëshuar nga Republika e Shqipërisë.

Me miratimin e këtij Projekligji të Partisë Demokratike dhe përfshirjen e dispozitës së tij në Kodin Zgjedhor, si dispozitë tranzitore, nuk do të ketë me pasiguri juridike lidhur me eventualitetin, nëse do të merret apo jo vendim nga Këshilli i Ministrave për zgjatjen e afatit të vlefshmërisë së dokumenteve të identifikimit, për efekt të zgjedhjeve.

Kjo praktikë tashmë ka ndodhur në disa palë zgjedhje, mirëpo nuk u përtëri në disa zgjedhje të pjesshme, si në rastin e Bashkisë Himarë (zgjedhjet e Gushtit 2024), ku nga listat e zgjedhësve figuruan rreth 6 mijë zgjedhës pa dokument ID të vlefshëm.

Duke kryer rregullimet ligjore drejtpërdrejt në Kodin Zgjedhor, garantohet parashikueshmëria dhe sigurohet jo vetëm transparenca, por edhe siguria juridike për zgjedhësit, që e drejta e tyre e votës nuk do të varet nga diskrecioni politik i Këshillit të Ministrave.

Në këtë kontekst, ndryshimet ligjore të propozuara nga Partia Demokratike janë të domosdoshme për gjithpërfshirjen dhe garantimin e të drejtës së votës për të gjithë shtetasit shqiptarë, kudo ku ata ndodhen, dhe pavarësisht dokumentit të tyre të identifikimit që ata posedojnë, për zgjedhjet e vitit 2025, deri në parashikimin në mënyrë të përhershrne të rregullave përkatëse.

Një dispozitë e ngjashme është miratuar në Kodin Zgjedhor në vitin 2007, me kerkesë të opozitës, në atë kohë të Partisë Socialiste, pikërisht me qëllim garantimin e të drejtës së votës, në mungesë të dokumentave të identifikimit të Republikës së Shqipërisë, situatë kjo sot e vlefshme për qindra mijëra zgjedhës.

Botuar në Gazeta Sot më 14.02.2025

Me projektligjin “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.57/2019, “Për asistencën sociale në Republikën e Shqipërisë””, po bëni një gabim të rëndë. Po bëni shumë gabim që hiqni bonusin e fëmijës së porsalindur për familjet e emigrantëve. Me një pretekst sa aburd, aq edhe cinik, se gjoja trajtimin për fëmijët njomakë emigrantët e marrin në shtetin ku emigrojnë. Kjo nuk është e vërtetë për të gjitha rastet e emigrimit, por edhe sikur të ishte, kontributi i emigrantëve në ekonominë e vendit është i nivelit të mbi 1 miliardë eurove çdo vit. Kurse ju, me paturpësi po i “qani hallin” buxhetit, pse nga fondi vjetor prej 30 milionë eurosh që shpenzohet për programin e bebes, një pjesë, që nuk është pjesa më e madhe e tij, shkon për fëmijët e porsalindur të emigrantëve. Kjo nuk është as e ndershme, as edhe e moralshme. Në vend që të rrisni bonusin për lindjen e foshnjës, po jua hiqni këtë trajtim emigrantëve. Deri tani, sekti Rama në qeverisje, që ka përfaqësuar Shtetin, është tallur me emigrantët. Dua të rendis këtu disa arësye themelore, pse jeni tallur:
Së pari, u keni premtuar me butafori e mburrje pjesëmarrje me votim elektronik apo me postë, në zgjedhjet e përgjithshme të vendit në vitin 2021. Nuk e keni realizuar këtë premtim. Keni luajtur në mënyrë të paskrupullt hipokrizi politike me emigrantët.
Në muajt përpara zgjedhjeve të 25 prillit 2021, gjoja e përforcuat idenë e votimit të emigrantëve në shtetin ku jetojnë e banojnë, kur e dinit shumë mirë që, për periudhën e mbetur, nuk mund të plotësoheshin kushtet teknike që të organizohej votimi elektronik apo me postë i emigrantëve, në shtetet ku jetojnë. Pjesëmarrja e emigrantëve në votimet e përgjithshme është një e drejtë kushtetuese dhe ju e keni shkelur me fodullëk dhe papërgjegjshmëri këtë të drejtë.
Së dyti, si qeveri, i keni lënë në mëshirë të fatit dhe nuk i keni ndihmuar emigrantët, kudo ku ata janë. Asnjë ambasadë e shtetit shqiptar nuk disponon një bazë të plotë të dhënash, për emigrantët shqiptarë nga Shqipëria, në vendin ku kjo ambasadë qëndron. Ose nuk ka bazë të dhënash fare, ose ka disa lista krejt të pjesshme, qesharake dhe jo përfaqësuese për komunitetin e emigrantëve. Janë vetë emigrantët që lidhen me ambasadat tona, kur u duhet një dokument apo informacion dhe gjejnë vonesa skandaloze, apo indiferencë të plotë. Gjejnë trajtim e vëmendje, vetëm në rastet kur paguajnë nën dorë.
Së treti, si qeveri, në 10 vite nuk gjeneruat asnjë program serioz për ndihmën ndaj emigrantëve që kthehen, që të riintegrohen në atdhe. Në të kundërt, me një politikë të mbrapshtë fiskale, keni vështirësuar ri-integrimin e emigrantëve që kanë investuar kursimet e tyre të jetës në serrat në bujqësi dhe që janë ngarkuar edhe me kredi nga bankat, duke i detyruar shumë syresh që të rikthehen në vendin e emigrimit.
Së katërti, në këta dhjetë vjet, keni ndihmuar pak ose aspak që fëmijët e emigrantëve, brezi i dytë e i tretë të mësojnë gjuhën shqipe, historinë e popullit tonë. Kjo nuk është neglizhencë, por krim që i bëhet ndërgjegjes kombëtare. E krijuat vetë një ministër shteti për emigracionin dhe po vetë e hoqët dhe e zeruat si strukturë pas prillit të vitit 2021, edhe pse emigrantët ishin mësuar ta kishin disi një pikë referimi.
Së pesti, problemi më madhor ekonomik i emigrantëve tanë është që të njihet reciprokriteti i së drejtës së sigurimeve shoqërore të emigrantëve. Shteti dhe qeveria jonë duhet të nënshkruajnë me çdo shtet, në të cilin punojnë dhe jetojnë emigrantë shqiptarë, një marrëveshje të shkëmbimit reciprok të kontributeve të sigurimeve shoqërore të emigrantëve. Kjo do të thotë, që emigranti shqiptar të ketë të drejtën që të zgjedhë vendin ku do të marrë pension dhe të drejtën që të transferojë sigurimet shoqërore, që ka kontribuar, në atë shtet që ai preferon që të nxjerrë pensionin e vet. Sa marrëveshje të tilla keni lidhur në këta dhjetë vite? Ku janë përpjekjet tuaja të përsëritura ndër vite, për të realizuar një marrëveshje të tillë me shtetin fqinj grek, në një kohë që kemi mbi 500 mijë emigrantë atje? Apo e keni harruar këtë detyrë dhe mision madhor që keni si qeveri?
Cinizëm vrastar me qindra e mijëra familjet që keni përjashtuar nga ndihma ekonomike
Prej kohësh e keni denatyruar skemën e ndihmës ekonomike, duke mos e çuar tek më të varfrit dhe ata më në nevojë. Sipas një konstatimi të një raporti të Bankës Botërore(https://documents1.ëorldbank.org/curated/en/700701590958868545/pdf/AL-P122233-IBRD81410-Social-Assistance-Modernization-Project-Part-2-Auditors-report-FY2018-English.pdf ),70 përqind e familjeve më të varfra në Shqipëri janë të përjashtuara nga ndihma ekonomike. Të dhënat janë bërë publike në një raport auditimi mbi projektin e modernizimit të asistencës sociale. Raporti ka analizuar familjet që përbëjnë 10 përqindëshin më të varfër të popullsisë, ose 75 mijë familjet më të varfra të vendit. Sipas tij, vetëm një e treta e tyre janë të mbuluara nga ndihma ekonomike, ndërsa pjesa tjetër jo. Ju keni përjashtuar pa ju dridhur as dora, as edhe shpirti(në keni një të tillë), me qindra persona dhe familje që kanë anëtarët e tyre invalidë pune. Keni përjashtuar nga KEMP-i me qindra e ndoshta mijëra të tjerë, që e meritojnë trajtimin e KEMP. U keni mohuar ndihmën ekonomike personave kujdestarë të personave me aftësi të kufizuar. Keni abuzuar me pikavarazhin për marrjen e ndihmës ekonomike. Lista e abuzimeve tuaja me skemën e ndihmës ekonomike është e pafundme. Ju që keni përjashtuar nga skema e ndihmës ekonomike, familje tejet të varfëra, vetëm pse kanë një lavatriçe, apo televizor në shtëpi, duhet të dini se lavatriçja dhe televizori janë brenda standardit të arësyeshëm për jetesë dinjitoze, dhe jo indikatorë të mungesës së varfërisë!
Kryeabuzimi juaj social: mosmiratimi i ligjit për caktimin e minimumit jetik zyrtar!
Në qershor të këtij viti, opozita dorëzoi në Kuvend projektligjin për vendosjen e minimumit jetik prej 200 eurosh për çdo shqiptar, si një domosdoshmëri jetike, për të nxjerrë qytetaret tane nje here e pergjithmone nga varfëria ekstreme. Nga ky minimum jetik zyrtar, do te përfitonin me dhjetra mijëra qytetarë qe ndodhen në ndihmë ekonomike, në papunësi dhe në pension. Deri tani kemi vetem indiference dhe mosreagim te plote nga ana juaj. Ju nuk doni ta përcaktoni minimumin jetik zyrtar. Kurrsesi jo! Këtë kam theksuar dhe në interpelancën që organizova në Kuvend në mars të këtij viti pikërisht për këtë detyrë madhore. Shqipëria, vendi ynë është i vetmi vend në Evropë që nuk e ka në legjislacionin e saj përcaktimin e minimumit jetik zyrtar, si një masë të domosdoshme dhe efektive që ndihmon Shtetin dhe vendim-marrësit publikë kryesorë të tij, për të planifikuar dhe zbatuar më drejt dhe më duhur politikat sociale në mbështetje të shtresave më vulnerabël të popullsisë. Ju mazhoranca, i kishit gjasat e plota ta miratonit Minimumin Jetik Zyrtar në vitin 2016, kur, me nismën e Avokatit të Popullit, Qendra Shqiptare për Kërkime Ekonomike(ACER), nën drejtimin e studjuesit dhe ekonomistit të njohur Zef Preçi, realizoi studimin me titull “Llogaritja e minimumit jetik në Shqipëri. Nga minimumi jetik si mbijetesë drejt një standardi të arësyeshëm jetese”( https://ëëë.avokatipopullit.gov.al/media/manager/ëebsite/reports/LLOGARITJA%20E%20MINIMUMIT%20JETIK%20N%C3%8B%20SHQIP%C3%8BRI.pdf). Në programin tuaj të parë qeverisës 2014-2017, kishit përcaktuar si objektiv llogaritjen, publikimin dhe kalendarizimin e plotësimit të minimumit jetik në Shqipëri.
Kishit studimin e plotë shkencor nga ACER dhe Avokati i Popullit, si dhe mbështetjen e plotë të opinionit publik dhe qytetarëve. Studimi i ACER përcaktonte një minimum jetik për qytetar mbi 18,000 lekë, bazuar në kritere të forta shkencore matjeje. Sot, sipas matjeve te drejta te opozites, ky minimum ka aritur ne 200 euro. Pse nuk e përcaktuat atëhere me ligj minimumin jetik zyrtar? Pse nuk përfshitë INSTAT në kërkimin shkencor modern për varfërinë e shqiptarëve, por e latë të numëronte televizorin dhe lavatriçen në shtëpitë e të varfërvë, për t’i deklaruar të padenjë për ndihmën shtetërore? E refuzuat llogaritjen zyrtare të minimmit jetik, ndryshe nga sa vepron çdo qeveri dhe shtet i përgjegjshëm evropian, sepse kishit nisur të ëndërronit që në vitin 2016 për investimet 1 miliardë euro me PPP. Të cilat i shumëfishuat në periudhën e artë të PPP-ve tuaja, në vitet 2017-2019, kur futët duart në xhepat e shqiptarëve edhe për 13 vite të ardhshme, përmes taksave që jeni të detyruar të rrisni, për të përballuar pagesat e Buxhetit të Shtetit ndaj kontratave me partneritet publik-privat, që çdo vit pas 2017-ës dhe janë bërë gjashtë të tillë, po i tejkalojnë rregullisht të 100 milionë eurot. Kjo është arësyeja pse nuk ju mjaftojnë paratë për detyrimet financiare që lindin nga skemat e duhura të kompensimit të varfërisë, që imponon përcaktimi zyrtarisht dhe me ligj i minimumit jetik. Nuk vlerësoni zyrtarisht minimumin jetik të popullatës, sepse ju duhet të angazhoheni të kompensoni varfërinë masive të shqiptarëve, të thelluar nga tërmeti, pandemia e Covid-19 dhe inflacioni tejet i lartë, i shkaktuar nga invazioni i Putin në Ukrainë. Ju duhet dhe e keni të domosdoshme, me minimumin jetik t? përcaktuar, që të angazhoheni në programin social të të ardhurave të garantuara për qytetarin, sikurse quhet dhe zbatohet gjerësisht kudo në botën e qytetëruar dhe humane. Por ju nuk jeni as humanë, as edhe të qytetëruar, për fatin e keq të shqiptarëve, që tani po i qeverisni.

Botuar në Gazeta Sot më 6 Tetor 2023

Sikurse e kam theksuar dhe në fjalën time në Kuvend për Autoritetin e Konkurrencës, në maj 2022, shërbimi më i madh që mund t’u bëjnë institucionet e pavarura dhe qeveria qytetarëve-konsumatorë është garantimi i konkurrencës së lirë dhe të ndershme në treg. Sot jo vetëm në Shtete Anëtare të Bashkimit Evropian, por edhe në të gjithë rajonin tonë dhe më tej në botë, po kërkohet një raport më i drejtë midis lirisë së tregut, zhvillimit të qëndrueshëm dhe të ligjshëm të biznesit, si dhe garantimit të respektimit të të drejtave të qytetarit-konsumator. Misioni i AK është mbrojtja e konkurrencës së lirë dhe efektive në treg, në bazë të ligjit Nr. 9121, dt. 28 korrik 2003 “Për mbrojtjen e konkurrencës”. Megjithë përpjekjet e bëra, gjykoj se Autoriteti i Konkurrencës nuk ka mundur ta përmbushë misionin e tij, për arsyet e mëposhtme.
Autoriteti i Konkurrencës nuk arriti të jetë efektiv në punën e tij
Sigurisht që Autoriteti i Konkurrencës(AK) e ka të vështirë të realizojë misionin e tij tek ne, ku funksionimi i shtetit ligjor është i dobët, shkalla e korrupsionit është e lartë dhe kapja e shtetit paraqitet në përmasa tejet shqetësuese. Megjithatë, institucioni duhej të kishte provuar më fort të luftonte rastet e shumta të situatave kartel në sektorë të ndryshëm të ekonomisë sonë, të tipit monopol dhe oligopol, bazuar në denoncimet e shpeshta të qytetareve për abuzimet me çmimet, të përcjella nga mediat tradicionale dhe mediat sociale të vendit. Hetimet e tij të thelluara në tregjet e prodhimit dhe tregtimit të miellit, apo në tregun e tregtimit të karburanteve, duhej të kishin dalë me sanksione konkrete ndaj shkelësve të ligjit “Për mbrojtjen e konkurrencës”, të parimeve dhe rregullave të konkurrencës së lirë. AK dështoi në këtë mision dhe për rrjedhojë, për fat të keq, marrëveshjet horizontale apo vertikale, krijimi i pozitave dominuese në tregje të caktuara, monopolet apo oligopolet, vijuan me të njëjtin ritëm, në mos edhe me një ritëm më të shtuar, që të dëmtojnë funksionimin e tregjeve, zhvillimin e biznesit të papërkrahur nga qeveria dhe konsumatorët shqiptare, përmes çmimeve fundore abuzuese në treg, për shkak të situatës kartel. Situata kartel formohet për shkak të pranisë së një tregu oligopol në një sektor të ekonomisë, ku ka disa kompani të mëdha, të cilat, për shkak të madhësisë së tyre, përcaktojnë çmimin e një produkti apo shërbimi në treg, në bazë të një marrëveshje të fshehtë mes tyre, për të fiksuar një nivel çmimi jo mbi bazën e fitimit të dalë nga raporti kërkesë-ofertë, por duke i shtuar këtij fitimi edhe një pjesë abuzive të fitimit monopolist. AK nuk ka arritur të luftojë me efektivitet praninë dhe veprimin e karteleve në shumë sektorë të rëndësishëm të ekonomisë sonë. Ai nuk ka arritur të shmangë situatat ku një grusht kompanish, të quajtura rëndom nga populli oligarkë, fitojnë, të suportuar nga qeveria, shumicën dërrmuese të tenderëve të Autoritetit Rrugor Shqiptar dhe të Fondit Shqiptar të Zhvillimit. Ju sjell situatën e ligjëruar në qarkun e Vlorës, ku kompani të konsoliduara dhe serioze të ndërtimit në këtë qark, në 5-7 vitet e fundit nuk arrijnë të fitojnë asnjë tender nga ARSH apo FSHZH, edhe pse konkurrojnë rregullisht. AK nuk ka ndërmarrë asnjë hetim për situatën duopol në tregun e shërbimeve telefonike dhe celulare, megjithë shqetësimet dhe ankesat e pareshtura të qytetarëve, të përcjella nga mediat e vendit. Autoriteti i Konkurrencës nuk ka arritur të plotësojë pritshmëritë e qytetarëve dhe të garantojë ndërveprimin e barabartë mes operatorëve të biznesit në tregjet e importit, shitjes me shumicë dhe pakicë të ushqimeve të shportës, karburanteve dhe te energjisë elektrike për biznesin e mesëm. AK nuk doli në asnjë rast kundër dublimit dhe praktikisht zerimit të kontrollit të tij në periudhën mesi i marsit 2022-qershor 2023, për shkak të veprimtarisë së bordeve të caktimit të çmimit tavan për tregjet e karburanteve dhe të ushqimeve bazë, të ngritura përmes akteve normative të qeverisë, pavarësisht se prania e tyre mund të përligjej vetëm në tre-katër javët e para të emergjencës së çmimeve, nën efektin psikologjik të agresionit të Putin në Ukrainë. AK duhej të kishte këshilluar qeverinë dhe të theksonte me forcë në publik se kontrolli i drejtpërdrejtë i çmimeve, apo ndërhyrja në një masë drastike e qeverise në tregje, në formën që u aplikua përmes bordeve, sjell pasoja të rënda në ekonomi, sikurse u vërtetua në praktikë nga menaxhimi 15-mujor me borde i dy tregjeve jetikë për ekonominë tonë, si ai i ushqimeve bazë dhe i karburanteve. Këto pasoja do të ndihen shumë gjatë në ekonomi. AK duhej të ishte treguar aktiv në luftën ndaj kostove të fshehta dhe të rritura të transaksioneve në industrinë financiare dhe bankare të vendit. Ai duhet të kishte rrokur iniciativën të hetonte, bazuar në denoncimet e shumta të qytetarëve ndaj nivelit, të perceptuar prej tyre si abuziv, të përqindjeve të interesit të ngarkuara nga institucionet dhe shoqatat e kursim-kreditit në mikrokreditë e dhëna, elementë që të çonin në dyshime të arsyeshme për praninë e një karteli në këtë sektor. Një deputet me përvojë i Kuvendit përmendi me të drejtë inaktivitetin e AK, kur denoncoi TPL-të e kompanive të sigurimit. Autoriteti i Konkurrencës duhej të kishte mbikëqyrur më me kujdes dhe fokus tregun e kreditit bankar dhe tregun e ndërmjetësve financiarë, të cilët mobilizojnë kursimet e shqiptarëve për një zhvillim më të qëndrueshëm të vendit, pasi kontratat midis kredidhënësve dhe kredimarrësve duhet të jenë më të thjeshta dhe më të qarta. AK duhej të kishte punuar që të reduktohet ngarkimi mbi kredimarrësin i çdo risku potencial dhe ngarkimi në kostot e kredisë i pjesës së kredive të këqija që nuk janë thjesht dështim i bizneseve shqiptare, por edhe një cilësi jo e mirë e kredidhënësve. Në këto tregje shumë të rëndësishme për zhvillimin e ekonomisë, Autoriteti i Konkurrencës ka një përgjegjësi dhe mision të qartë, në mbrojtje të qytetarit-konsumator dhe klient. AK në asnjë rast nuk zbatoi praktikën e njohur, të ndjekur rëndom nga shumë struktura simotra perëndimore të tij, të njoftimeve dhe të paralajmërimeve, të bëra publike, ndaj operatorëve abuzues në treg, për të rritur presionin dhe për t’i frenuar ata në vijimin e abuzimit. Në tërësi, Autoriteti i Konkurrencës nuk ia doli të vërtetojë se përfitimet e nje grushti kompanish te përkrahura nga qeveria, nuk erdhën nga cilësia apo çmimet konkurruese të mallrave dhe shërbimeve të tyre, por nga deformimet e konkurrencës, duke dëshmuar dobësinë e tij në kontrollin efektiv të tregjeve dhe në garantimin e konkurrencës së lirë. Këto përbëjnë arsyet themelore, pse sot kemi një imazh publik shumë të dobësuar të institucionit të AK dhe mungesë të theksuar besimi në aftësitë e tij për të garantuar mbrojtjen efektive te interesave të konsumatorëve. Gati të gjitha shtresat e konsumatorëve shqiptarë dhe pjesa dërrmuese e kompanive të biznesit, që nuk “kanë fatin” të përkrahen nga qeveria, ndihen të pambrojtur nga deformimet e mëdha të konkurrencës në Shqipëri.
AK është shumë larg të qenit avokat i biznesit të ndershëm, të papërkrahur nga qeveria
Deri tani, Autoriteti i Konkurrencës nuk ka mundur të sigurojë një partneritet real me komunitetin e biznesit, të konsumatorit dhe të organizatave të shoqërisë civile, për të zbuluar praktikat antikonkurruese në tregjet e hetuara dhe në ato ende të pahetuara. Duke mos e arritur këtë partneritet, AK nuk ka mundur të veprojë realisht si një institucion i pavarur, në interes të publikut dhe taksapaguesve. Opinioni publik, nëpërmjet raportimeve të shoqërisë civile dhe analizave në media, ka dyshime lidhur me pavarësinë e plotë të punës së Autoritetit të Konkurrencës. Ende institucioni nuk e ka bërë të ditur, por ekziston në opinionin publik të qytetarëve përshtypja se ky institucion pëson në vijimësi ndërhyrje dhe influenca të papërshtatshme nga struktura shtetërore dhe politike. Do të ishte në të mirën absolute të pavarësisë së AK, që nëse ka patur ndërhyrje të tilla, ai t’i bëjë publike, për të dekurajuar çdo strukturë të Shtetit apo partiake, që të vijojnë këtë presion të papërshtatshëm. Autoriteti duhet ta zgjerojë sferën e kontrolleve të tij, në mënyrë që të përfshijë natyrshëm:

1. kontrollin e përputhshmërisë me parimet e konkurrencës së lirë ndaj të gjithë instrumenteve ligjore të përdorura për koncesionet dhe PPP-të, duke përfshirë marrëveshjet ndërqeveritare të lidhura me vendet e treta për zbatimin e projekteve të përbashkëta, si dhe
2. analizën e thelluar të koncesioneve shtetërore që i kanë dhënë mundësi një kompanie të vetme private të realizojë pozicionin monopol në shfrytëzimin e një pasurie të vendit apo shërbimi publik të kaluar me PPP dhe koncesione të tjera tek privati.
   Botuar në Gazeta Sot më 16 Qershor 2023