Aktet normative shmangin kontrollin e Kuvendit mbi Financat Publike

Të dhënat përfundimtare mbi buxhetin 2024, të dala nga Ministria e Financave, dëshmojnë se njësitë e pushtetit vendor dogjën vitin e kaluar më shumë se gjysmën e programit të investimeve publike.
Kjo përbën një skandal të vërtetë. Nga 46,3 miliardë lekë ose 463 milionë euro, të planifikuara për investime gjatë vitit të kaluar, “u dogjën”, pra nuk u përdorën për të shtuar dhe përmirësuar shërbimet ndaj qytetarëve 26.4 miliardë lekë ose 264 milionë euro. Ose 57 përqind e totalit!
Paaftësia dhe papërgjegjshmëria e bashkive për të perdorur fondet e investimeve, vjen në një kohë kur ata janë para nevojave të mëdha për të investuar, sidomos në infrastrukturën e rrugëve vendore. Vetëm bashkia Vlorë, gjatë vitit të kaluar, me papërgjegjshmërinë ekstreme ka përdorur 2.5 milionë euro fonde investimesh nga 14 milionë euro në dispozicion. Ose 17.8 përqind, më pak se një të pestën e totalit!

I. Vlora në krizë të pashembullt ekonomike dhe sociale
Vlora nuk ka qenë kurrë më parë në një krizë të tillë ekonomike dhe sociale, sa e ka zhytur sot sekti Rama në qeverisje. Bashkia Vlore renditet ndwr bashkitë me nivelin më të lartëtë papunësisë, me tregues alarmante të largimit të familjeve nga emigracioni galopant, si dhe me rënie drastike të konsumit dhe fuqisë blerëse të familjeve vlonjate.
Rama dhe sekti i tij vetëm sa janë tallur me Vlorën dhe vlonjatët. Vlora nuk është vetëm shëtitorja bregdetare dhe bulevardi Vlorë-Skelë, të cilat, për të thënë të vërtetën, janë kthyer në ngushtica dhe makth për qytetarët që duhet t’i përshkojnë përditë.
Në pothuajse të gjitha lagjet e qytetit, infrastrukturaështë e shkatërruar. Në këto lagje, rrugët nuk janë më rrugë, por gropa e baltë, ndërkohë që sheshet janë kthyer në moçale.Shumë rrugë, sheshe e blloqe banimi në qytet janë të amortizuara në një masë të konsiderueshme, duke filluar që nga lagjet në qendër, si “Lef Sallata” e “28 nëntori”, e deri në periferi, në lagjet “11 Janari”, “Kushtrimi” e Zona Industriale.
Lagjia “Partizani”, zona e njohur me emrin “Llonxhë”, vetëm 200 metra larg godinës së Bashkisë së qytetit, jeton prej vitesh të tëra në mjerim të plotë, pa asnjë investim. Në të mungojnë kushtet më elementare të jetës në komunitet.
Në një periudhë rritjeje të turizmit, Bashkia Vlorë është pothuajse inekzistente në punë publike, pa projekte konkrete, me administratë të tejfryrë me militantë partiakë dhe me nivele shumë të ulta të realizimit të të ardhurave dhe investimeve.
II. Vlora, pa furnizim me ujë, me ujrat e zeza që vijojnë të derdhen në Gjirin e saj!
Premtimi gjoja solemn se Vlora do të furnizohej 24 orë me ujë të pijshëm rezultoi një mashtrim i madh elektoral i zgjedhjeve vendore të 14 majit 2023, si vazhdim i serialit propagandistik të vitit 2013.
Premtimi i ujit 24 orë, si premtim elektoral i vitit 2013, ku vet KM Rama zotohej asokohe si drejtues opozite gjatë fushatës së atij viti, se ky problem do përfundontë brenda mandatit të tij të parë. Por është viti i 12 radhazi, me në krye KM Rama, i cili vazhdon paturpësisht se i duhet dhe një mandate i katërt që këtë premtim t’a finalizojë. A është normale për një qeverisje të përgjegjshme që të vazhdojë të premtojë uji 24 orë, kur ka pasur 12 vite të realizojë këtë projekt bazik për Vlorën dhe qytetet e tjera në Shqipëri? Dhe kjo vazhdon të jetë gjithmonë e më shumë butaforike, kur ai pompon me propagandën e tij fejsbukiane (mjeti i vetëm qeverisës që i ka mbetur) turizmin elitar në Vlorë.
Sot Vlora është qyteti me zona të shumta që nuk furnizohen me ujë të pijshëm, ose furnizohen më pak se 30 minuta në ditë!
Edhe angazhimi se gjoja ujërat e zeza të qytetit dhe rrethinave nuk do të derdhen më në det, i kthyer në një mashtrim të madh. Impianti i përpunimit të ujërave të zeza në Vlorë, investim i qeverisë Berisha, nuk funksionon normalisht. Kjo sjell si pasojë, mosmenaxhimin dhe derdhjen e ujërave të ndotura në Gjirin e mrekullueshëm të Vlorës. Në zanafillë, projekti synonte uljen e ndotjes së ujit, përmirësimin e kushteve të jetesës dhe të shëndetit të qytetarëve. Asgjë e tillë nuk ka ndodhur këto 12 vite të keqmenaxhimit të Vlorës nga sekti Rama.
Institucionet me varësi nga ministritë janë pothuajse pa aktivitet në Vlorë, pasi në shumicën e tyre drejtuesit janë militantë partie dhe patronazhistë. Pjesa më madhe e tyre janë të përfolur në opinionin publik vlonjat, për abuzime të rënda me fondet publike.Ndërkohë, Ujësjellësi i Vlorës, OSHEE-ja, Ndërmarrjet në varësi të Bashkisë Vlorë janë kthyer në hapësira punësimi, për qoka e shërbime ndaj partisë-shtet.
III. Vlora, pa të ardhme biznesi, me shëndetësi dhe arsim publik të rrënuar
Periferia e qytetit është në kaos të plotë ndërtimesh e mungesa hapësirash publike, ku mungojnë rrugë, kanalizime, ndriçim, etj. Në njësitë administrative, që deri dje ishin komuna, mungojnë gjërat më jetësore për një banor fermer, i cili jeton me bujqësi dhe blegtori.
Pas problematikave të shfaqura me biznesin përgjatë Lungomares, ato po shfaqen dhe në bizneset në të dyja anët e Bulevardit Vlorë-Skelë, ku zhvillojnë aktivitet më shumë se 200 sipërmarrje, që nga kancelaritë e deri tek bankat, duke punësuar me mijëra familje. Mungesa e parkimeve krijon probleme tek këto biznese. Për këtë arsye, shumë prej tyre kanë filluar të kërkojnë ambiente të reja, ose po mbyllin aktivitetet.
Raportet e bankave të nivelit të dytë që operojnë në Vlorë flasin për rritjen e kredive të këqija dhe pamundësinë e dhjetra firmave dhe bizneseve në prag falimentimi, për shkak se nuk kanë mundësi të shlyejnë kreditë.
Porti i Vlorës, mushkëria kryesore e biznesit të qytetit, pritet të zhvendoset në zonën e Triportit, ndërkohë që në vend të tij do të ndërtohet një port jahtesh, me 22 objekte banimi dhe hotelerie për oligarkët e Ramës.
Shëndetësia e Vlorës rrezikon të mbetet pa mjekë e infermierë, të cilët po largohen dita ditës për jashtë vendit. Universitetit publik të Vlorës i mungojnë çdo vit me dhjetra studentë, ndërkohë që janë mbyllur disa degë dhe priten të mbyllen të tjera.
Shkollat e mesme dhe nëntëvjeçare të Vlorës janë në masën 90 përqind pa ngrohje, me problematika të shumta në cilësinë e mësimdhënies dhe të disiplinës, ndërkohë që drejtuesit e shkollave janë emëruar jashtë çdo kriteri profesional. Janë thjesht dhe vetëm militantë partiakë, pa formimin dhe përvojën e duhur. Nga shumë shkolla nëntëvjeçare e të mesme raportohen përditë mungesa të nxënësve, të cilët largohen nga shkolla, si pasojë e largimit të familjeve të tyre jashtë shtetit.
IV. Infrastruktura në Vlorë dhe Rilindja Urbane si monumente abuzimi dhe tjetërsimi
Infrastruktura në qytet është një tjetër “dhuratë” papërgjegjshmërie që ky pushtet, ai qendror dhe vendor i kanë bërë Vlorës këto vite. Sot në Vlorë, nuk ka rrugë kryesore e dytësore apo rrugicë, ku nuk hasesh me një infrastrukturë të amortizuar, të pakalueshme dhe penalizuese për të gjithë drejtuesit e mjeteve, ku përshkrimi i pak kilometrave rrugë brenda në qytet të kushtojnë disa orë. I gjithë rrjeti rrugor në qytet gjendet nën amortizim, prishje dhe rregullime të çorientuara, korsi me të cilat vështirë të kthehen në gjendjen fillestare, të parametrave normal të kalimit, fatura e të cilave shkon miliona euro.
Rilindja Urbane, ajoqë e bën “krenar”, duke e bërë të delirojë KM, ka rezultuar një politikë investimi zhvatës, korruptiv dhe antiqytetar, duke iu shërbyer pak ose aspak nevojave të qytetarëve, sepse përveç se faturave të tejfryra, ato projekte që janë aplikuar, sidomos në Vlorë, nuk lidhen me asnjë element/veçori të përmirësimit urban.
Sheshi i Flamurit, Sheshi “Pavarësia” në Skelë, Lungomare 1, 2, Bulevardi Vlorë-Skelë, Bulevardi i Agrumeve (projekt në zbatim), Lungomare 3 (projekt në zbatim), janë thjesht se tjetërsime urbane të qëllimshme, dashakeqe, duke goditur çdo element, simbolikë, toponim të Vlorës. Këto “investime” nuk kanë plotësuar asnjë karakteristikë të përmirësimit urban, duke nisur nga punimet jo cilësore dhe amortizimi i shpejtë i tyre në pjesë të veçanta, duke nxjerrë në pah cilësinë e dobët të punimeve dhe bërjen e tyre joefiçente për përdorimin nga ana e qytetarëve si zona rekreative, qëllimi për të cilën u investuan.
V. Njësitë administrative si shembull i dështimit të Reformës Territoriale-Administrative të vitit 2014
Në njësitë administrative të Bashkisë Vlorë (Novoselë, Qendër, Orikum, Shushicë), janë zona të lëna në harresë.
Orikumi, Radhima, si zona ku dhe përqendrimi turistik është i madh gjatë muajve të verës, por edhe fshatra të tjerë, ende vuajnë mungesën e energjisë elektrike në moment të caktuara, ku shkëputjet janë të përsëritura për orë të tëra.
Është e trishtë që ende, në 2025 në këto njësi, në pothuajse çdo fshat përbërës të tyre (Orikum, Radhimë, Bestrovë, Babicë e madhe/ e vogël, Hoshtimë, Kaninë, Kërkovë, Nartë, Sherishtë, Panaja, Xhyherinë, Zvërnec, Novoselë, Aliban, Bishan, Mifol, Poro, Dëllenjë, Delisuf, Trevllazër, Cerkovinë, Skrofotinë, Fitore, Akërni, Shushicë, Bunavi, Beshisht, Grabian, Drithas, Mekat, Llakatund, Ceprat, Risili), ende mungon uji i pijshëm, ujësjellësa të amortizuar e të dalë jashtë funksionit, ku dhjetra banorë të këtyre njësive ende e sigurojnë ujin e pijshëm me burime dytësore apo e marrin atë nga ato linja të amortizura, një herë në dy ditë apo një orë në 24 orë.
Infrastruktura vazhdon të jetë në lëngatë, bashkangjitur shërbimeve të tjera urbane të cilat as që bëhet fjalë. Banorët e nderuar të këtyre zonave iu përgjigjen nevojave të komunitetit me burime të tyre private, sepse shërbimet bashkiake aty kanë qenë “zero”.
VI. Vend-depozitimet e mbetjeve urbane, krim mjedisor në Vlorë
Sot në Vlorë, datë 24.03.2025, vendgrumbullimi i mbetjeve po digjet, duke shkaktuar ndotje e shtëllunga tymi në qytet. Vlora me të cilën deliron Lideri Global për investime e transformime, vazhdon të ketë një vendgrumbullim/depozitim të mbetjeve urbane me kushte primitive. Sa herë që në këtë vendgrumbullim kalon kapaciteti mbajtës i saj, çuditërisht aty lindin vatra zjarri, që zgjasin për ditë të tëra. Kujtojmë shtëllungat e tymit dhe zjarrin që vazhdoi për 4 ditë në këtë vendgrumbullim gjatë sezonit veror të vitit të shkuar.
“Landfilli i Sherishtës”, denoncuar disa herë nga PD Vlorë dhe këshilltarët e Partisë Demokratike në Këshillin BashkiakVlorë, për zvarritjen e treguar dhe mosfillimin e punës së tij, është projekti i vetëm që duhej të shikohej me përparësi nga qeverisja vendore dhe ajo qendrore, të cilat kanë mbi 12 vjet që bashkëjetojnë në qeverisjen e këtij qyteti.
10 milionë euro është sasia e parave të shpenzuara për këtë Landfill, për të cilën Kryetari i Bashkisë nuk jep asnjë shpjegim pse ky projekt është i bllokuar, hiq rastet e përsëritjes së gënjeshtrave të Kryetarit të Bashkisë Vlorë, se hapja e këtij Landfilli do jetë në këtë apo në atë datë.
Mbetet për të mos u harruar, se janë të njëjtët njerëz që drejtojnë Bashkinë e Vlorës prej më shumë se 26 vitesh, dhe është i njëjti KM që vazhdon me të njëjtat premtime, si në 2013.
Edhe vendgrumbullimi i mbetjeve në Orikum, pozicionuar në një aks të rëndësishëm rrugor Orikum-Dukat, rrugë me frekuentim të lartë gjatë pikut turistik, është në të njëtat kushte si vendgrumbullimi i mbetjeve në Vlorë. Një gangrenë mjedisore, e cila shkel çdo normë dhe parametër mjedisor, për mënyrën se si ato depozitohen dhe menaxhohen.
Mungesë e furnizimit me uji, ku vetëm pak lagje janë brenda perimetrit të një furnizimi normal me ujë; papastërtitë urbane të cilat i ndesh në çdo hap që hedh në qytet, me kontenier të tejmbushur me mbetje dhe mbeturina; vend-depozitime mbetjesh urbane (Orikum dhe në Vlorë), të cilat janë tejmbushur jashtë çdo kapaciteti mbajtës dhe shndërrohen në vatra zjarri ku shtëllungat e tymit të zi performojnë disa ditë për qytetarët dhe turistët në Vlorë, përbëjnë realitetin e përditshëm të Vlorës së investimeve të sektit Rama.
Për fat të keq, e gjithë BashkiaVlorë është kthyer në monument të gjallë të paaftësisë dhe papërgjegjshmërisë së sektit Rama në pushtet.

Botuar në Gazeta Sot më 25.03.2025